دستاورد دانش بنیان ها؛
تولید بومی چمن آفریقایی با مصرف آب یک پنجم چمن های معمولی
به گزارش بست روید، یک شرکت دانش بنیان ایران موفق به تولید بومی چمن آفریقایی ژنوتیپ ۸۸ شده است که در مقایسه با گونه های رایج چمن میزان مصرف آب را تا یک پنجم می کاهد.
به گزارش بست روید به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، زمانی، مدیر عامل شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود با اعلان اینکه کشور ایران با قرارگیری در اقلیم خشک و نیمه خشک و کمبود شدید منابع آبی در سالهای اخیر، در زمینه راه اندازی و نگهداری فضای سبز شهری با مشکلات گوناگونی روبرو شده است، اظهار داشت: همچون علل این مشکلات استفاده از الگوهای منظرسازی مناطقی با آب وهوای معتدل و پرباران (اروپا و آمریکا)، پهنه های گسترده چمن کاری شده در کنار سیستم آبیاری ناکارآمد است. از طرف دیگر، ایران در سالهای اخیر با کاهش شدید بارندگی ها مواجه بوده است. کاهش بارش ها و برداشت های بی رویه از آب های سطحی و زیر سطحی سبب شده رودهای بزرگ و کوچک در کشور یا خشک شده اند یا درحال خشک شدن هستند؛ بنابراین، محدودیت منابع آب باید به طورجدی در محور توجه سیاستمداران و برنامه ریزان قرار گیرد.
استفاده از گیاهان بومی و مقاوم به خشکی به منظور مدیریت صحیح پروژه ها
وی افزود: از طرف دیگر، در سال های اخیر به منظور جلوگیری از آلودگی هوا و ایجاد محیط زیست مناسب، نیاز شدیدی به توسعه فضای سبز در داخل و حومه شهرها احساس شده که این امر محل مصرف جدیدی برای آب ایجاد کرده است. تخصیص آب برای ایجاد فضای سبز، خصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک با مشکلاتی جدی روبرو است، چون در این مناطق، منابع آب شدیدا محدود بوده و اختصاص آب به فضای سبز در رقابت شدیدی با سایر موارد مصرف چون کشاورزی، صنعت و حتی شرب است؛ ازاین رو آب اختصاص یافته به آبیاری فضای سبز دارای ارزش زیادی بوده و باید به شکل بهینه و با راندمان زیاد مورد استفاده قرارگیرد؛ بنابراین عرضه یک الگوی مناسب طراحی مانند منظرسازی کم احتیاج به آب (Xeriscaping) و استفاده از گیاهان بومی، سازگار و مقاوم به خشکی به منظور مدیریت صحیح پروژه های طراحی فضای سبز امری اجتناب ناپذیر به نظر می آید.
به گفته او، شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود باهدف طراحی فضاهای سبز با تاکید بر اصول منظرسازی کم احتیاج به آب و تکثیر گیاهان بومی در جهت رسیدن به توسعه پایدار آغاز به فعالیت نموده است.
مدیریت منابع آبی و کاهش مصرف آب و کود
وی اشاره کرد: با بهره گیری از منظرسازی کم احتیاج به آب، مصرف آب ۱۵ تا ۶۰ درصد نسبت به روش متداول کاهش پیدا می کند. هزینه های نگهداری سالانه در مناظر طراحی شده به روش Xeriscaping بین ۳۵ تا۶۵ درصد کم شده است. این در حالیست که علاوه بر مدیریت منابع آبی و کاهش مصرف آب، هزینه نیروی انسانی، مصرف کود و سموم شیمیایی و درنتیجه صدمه های زیست محیطی هم کم شده است. همینطور تولید و کاربرد گیاهان بومی در فضای سبز باعث کاهش مصرف آب و جلوگیری از تعویض مکرر خاک باغچه ها با گل های فصلی شده و از خروج ارز به سبب خرید بذرهای غیربومی جلوگیری می کند. بنابر اعلام موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در سه ماهه نخست سال قبل ۷۶ هزار و ۸۰۰کیلوگرم بذر چمن به ارزش ۳۳۲ هزار و ۶۰۰ یورو وارد کشور شده است.
زمانی در همین جهت به کارهای این شرکت که در چند بخش در حال انجام می باشد، اشاره نمود و اظهار داشت: طراحی انواع مناظر برپایه اصول منظرسازی کم احتیاج به آب متناسب با کشور ایران، طراحی کاشت تخصصی محوطه های متعدد متناسب با اقلیم هر منطقه، طراحی فضای سبز داخلی، تولید و عرضه گونه های گیاهی بومی و سازگار با شرایط نامساعد ازجمله خشکی، شوری، گرما و… به منظور استفاده در فضای سبز، تولید و عرضه انواع چمن های کم آب بر و مقاوم به شوری و مشاوره و آموزش تخصصی در زمینه نگهداری فضاهای سبز و گیاهان از کارهای شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود است.
چمن آفریقایی به کم آبی، شوری، گرما و پاخوری بسیار مقاوم است
زمانی در توضیح کاربردهایی چمن آفریقایی ژنوتیپ ۸۸که از محصولات دانش بنیان این شرکت است اظهار داشت: چمن بعنوان اصلی ترین گیاه پوششی در طراحی و ایجاد فضای سبز به کار می آید. چمن آفریقاییCynodon dactylon ) ) از پرکاربردترین چمن های گرمسیری در فضای سبز است. چمن آفریقایی به کم آبی، شوری، گرما و پاخوری بسیار مقاوم است. این چمن تراکم بالا و قدرت ترمیم پذیری بسیار خوبی دارد. خوشبختانه تنوع ژنتیکی مناسبی ازاین گونه در کشور وجود دارد. در این راستا، جمعیت های مختلف این گونه از نقاط مختلف کشور جمع آوری و بعد از انجام آزمایشات متعدد، ژنوتیپ برتر انتخاب و بنام ژنوتیپ ۸۸ نام گذاری شد و هم اکنون بعنوان محصول دانش بنیان در کشور ثبت شده است.
وی افزود: چمن آفریقایی ژنوتیپ ۸۸ یک نوع چمن بومی است که دارای خصوصیات ظاهری مناسب همچون رنگ، بافت و تراکم چمن که در مجموع چمن باکیفیت ظاهری و کاربردی بالا است. مشخصه مهم این نوع چمن، تحمل زیاد به تنش های خشکی و همینطور شوری، گرما و پاخوری است که در مقایسه با گونه های رایج چمن میزان مصرف آب را تا یک پنجم می کاهد، ضمن این که در مقابل شوری آب و خاک مقاومت از خود نشان می دهد؛ ازاین رو جهت کاهش مصرف آب در فضاهای سبز شهری می تواند جایگزین مناسبی برای گونه های چمن رایج در کشور باشد.
به گفته او، حوزه کاربرد این محصول فضاهای سبز شهری، صنعتی، خانگی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری بوده که البته در مناطق سردسیری هم قابل استفاده می باشد اما در این مناطق یک خزان کوتاه مدت دارد که در این زمان هم باتوجه به رنگ خزان زیبا در ترکیب با سایر گیاهان باعث زیبایی فضای سبز می شود.
زمانی همینطور بر دستاوردهای مهم شرکت پایا منظر زنده رود متمرکز شد و اظهار داشت: این شرکت در سال ۱۴۰۳ موفق به دریافت جایزه مسابقه ملی فن استارز در نمایشگاه فن نما در قسمت مدیریت شهری شد و در سال ۱۴۰۱ موفق به دریافت تأییدیه شرکتهای دانش بنیان از نوع دو توسط معاونت علمی و فناوری و اقتصاد ریاست جمهوری برحسب محصول دانش بنیان چمن بومی بانام چمن آفریقایی ژنوتیپ ۸۸ Cynodon dactylonچمن کم احتیاج به آب) در حوزه فناوری زیستی، کشاورزی و صنایع غذایی شد.
وی افزود: در قسمت تولید چمن تحقیقات چندین ساله دکتر اعتمادی بعنوان محصول دانش بنیان چمن بومی بانام چمن آفریقایی ژنوتیپ ۸۸ کم احتیاج به آب در چهل و هشتمین رویداد ایده شو با مبحث محیط زیست و منابع طبیعی موفق به دریافت لوح تقدیر طرح ویژه رفع چالش های زیست محیطی اصفهان شد.
به گفته او، در قسمت تحقیقات هم کارهای دکتر رحیم امیری خواه (دکتری تولید و اصلاح گیاهان زینتی مدیر بخش پژوهش و توسعه) تحت نظارت دکتر نعمت الله اعتمادی منجر به تولید محصولی با عنوان چمن چمانواش بلند ابلق منتج شده که بسیار مقاوم به کم آبی است که بعنوان پوستر برتر پنجمین کنگره ملی و بین المللی گل ها و گیاهان زینتی در تاریخ ۲۲ تا ۲۴ شهریور سال ۱۴۰۱ در دانشگاه شیراز شناخته شده است.
مدیر شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود، همینطور در مورد زمینه کاری این شرکت و محصولات آن اضافه کرد: گیاهان بومی جزو میراث طبیعی یک کشور محسوب شده و سرمایه های پرارزش آن به حساب می آیند که دامنه کاربردی گسترده ای نظیر ارزش زیباشناختی، صرفه اقتصادی و توانایی ذاتی در بهبود اکوسیستم دارند. این گیاهان شامل درختان، درختچه ها، گیاهان پوششی، گیاهان گل دار و غیره هستند. به طورکلی گیاهان به سبب سازگاری طولانی مدت با شرایط محیطی هر منطقه دارای تحمل بالا به شرایط سخت هستند که می تواند در زمینه های فضای سبز کاربرد داشته باشد. بنابراین شرکت دانش بنیان پایامنظر زنده رود با کادری متخصص و بهره گیری از علم و تجربه در زمینه تکثیر و تولید انبوه گونه های بومی درحال انقراض و معرفی این گونه ها جهت کاربرد در زمینه های مختلف منظر درحال فعالیت است. از ین جهت، شرکت ما، برای نخستین بار موفق به تولید درخت افرای کوهی یا کیکم شده است.
وی در توضیح عملکرد این گیاه اظهار داشت: درخت کیکم Montpellier maple با نام علمی Acer monspessulanum، یک گونه درختی خزان کننده بومی منطقه مدیترانه است که از جنوب غرب اروپا تا شمال آفریقا و کشورهای غرب آسیا همچون ایران پراکنش دارد. عوامل اصلی تعیین کننده که در توزیع فعلی کیکم در طبیعت نقش دارند عبارتند از دمای فصلی، ارتفاع از سطح دریا، میانگین دمای سالانه، میانگین بارندگی سالانه و حداکثر دمای گرم ترین ماه سال. پراکنش این گونه در کشور در نواحی مختلف سلسله جبال زاگرس بعنوان گونه همراه با درخت بلوط و بنه و گاهی اوقات به شکل یک تیپ همراه با ارژن وجود دارد. این گونه بومی کشور به خوبی با تغییرات اقلیمی سازگار است و مقاومت بالایی در مقابل خشکی دارد که این خصوصیت بارز، آنرا به درختی امیدوارکننده جهت استفاده در مناظر شهری تبدیل نموده است.
وی افزود: درخت داغداغان یکی از گونه های بومی با عمر طولانی است که در کشور دارای پراکنش مناسبی در مناطق مختلف شامل سلسله جبال زاگرس و البرز است. جنس داغداغان در جهان دارای ۶۰، ۷۰ گونه بوده و خاستگاه این گیاه نواحی مدیترانه، آمریکای شمالی، جنوب شرقی اروپا، خاور دور، قفقاز، مناطق مدیترانه ای، شمال آفریقا و آسیای جنوب غربی است. در کشور، این گیاه متعلق به بخش کوهستانی ایران - تورانی و منطقه زاگرسی و در استانهای گرگان، مازندران، گیلان، آذربایجان، کرمانشاه، لرستان، اصفهان، کهگیلویه و بویر احمد، چهارمحال و بختیاری، فارس، خراسان، سمنان و تهران پراکنش دارد. یکی از گونه های مهم این جنس درخت با نام علمی Celtis caucasica Willd.)) است. درخت تا گونه ای زیبا و مقاوم به خشکی است که دیرزیستی آن امکان دارد به هزار سال برسد. این گونه از معدود گونه های بومی است که در چهار منطقه رویشی (جنگل های شمال ایران، ارسباران، زاگرس و ایرانی تورانی) به سبب سازگاری بالا به شرایط سخت محیطی و مقاومت به آفات و امراض به شکل طبیعی رشد می کند. با وجود این، تابحال استفاده گسترده از این گونه پرارزش در فضاهای سبز صورت نگرفته است.
این مطلب بست روید چطور بود؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران در مورد این مطلب بست روید